TET पेपर 1 सराव प्रश्नमंजुषा (30 प्रश्न)

शिक्षक TET पेपर 1 परीक्षा: 30 महत्त्वपूर्ण प्रश्नांचा सराव संच

प्रत्येक प्रश्नाचे उत्तर निवडा आणि योग्य स्पष्टीकरण पाहण्यासाठी 'उत्तर तपासा' बटणावर क्लिक करा.

---

बाल विकास आणि अध्यापनशास्त्र (CDP)

1. पियाजेच्या (Piaget's) संज्ञानात्मक विकास सिद्धांतानुसार, 'संरक्षण' (Conservation) ही क्षमता कोणत्या टप्प्यात विकसित होते?

(A) संवेदी-कारक अवस्था (Sensorimotor Stage) (B) पूर्व-क्रियात्मक अवस्था (Pre-operational Stage) (C) मूर्त-क्रियात्मक अवस्था (Concrete Operational Stage) (D) औपचारिक-क्रियात्मक अवस्था (Formal Operational Stage)

2. 'डिस्लेक्सिया' (Dyslexia) ही शिकण्याची अक्षमता (Learning Disability) कशाशी संबंधित आहे?

(A) लिहिणे (Writing) (B) वाचणे (Reading) (C) बोलणे (Speaking) (D) अंकगणित (Arithmetic)

3. विद्यार्थ्यांमधील सर्जनशीलता (Creativity) विकसित करण्यासाठी शिक्षकांनी कोणत्या पद्धतीचा वापर करावा?

(A) फक्त पाठांतर करण्यास प्रोत्साहन देणे (B) अपसारी विचार (Divergent Thinking) करण्यास प्रोत्साहन देणे (C) केवळ पुस्तकी ज्ञानावर लक्ष केंद्रित करणे (D) एकाच समस्येसाठी फक्त एकच उत्तर स्वीकारणे

4. 'समावेशक शिक्षण' (Inclusive Education) म्हणजे काय?

(A) फक्त हुशार विद्यार्थ्यांना शिकवणे (B) विशेष गरजा असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी वेगळी शाळा (C) सर्व विद्यार्थ्यांना त्यांच्या विविधतेसह एकाच छताखाली शिकवणे (D) गरीब विद्यार्थ्यांना मोफत शिक्षण देणे

5. 'सतत आणि सर्वंकष मूल्यमापन' (CCE) चा मुख्य उद्देश काय आहे?

(A) फक्त वर्षाच्या शेवटी परीक्षा घेणे (B) विद्यार्थ्यांच्या सर्वांगीण विकासाचे नियमित आणि सातत्याने मूल्यांकन करणे (C) विद्यार्थ्यांवर जास्त अभ्यासक्रमाचे ओझे टाकणे (D) केवळ शैक्षणिक गुणांवर लक्ष केंद्रित करणे

6. 'स्वत:च्या चुकांमधून शिकणे' हे कोणत्या शिक्षण सिद्धांताचे मुख्य तत्त्व आहे?

(A) शास्त्रीय अनुबंधन (Classical Conditioning) (B) प्रयत्न आणि त्रुटी (Trial and Error) (C) अंतर्दृष्टीने शिकणे (Insight Learning) (D) निरीक्षण करून शिकणे (Observational Learning)

मराठी भाषा

7. 'वाघ' या शब्दासाठी खालीलपैकी कोणता शब्द समानार्थी **नाही**?

(A) शार्दूल (B) केसरी (C) व्याघ्र (D) पन्नग

8. 'विद्यार्थी' या शब्दाची योग्य संधी फोड (संधि विग्रह) कोणती?

(A) विद्या + अर्थी (B) विद् + अर्थी (C) विद्या + आर्थी (D) वि + द्यर्थी

9. 'अंधारात केलेला गोळीबार' या अर्थाचा योग्य वाक्प्रचार ओळखा.

(A) हात दाखवून अवलक्षण (B) आंधळ्याने दिवा दाखवणे (C) हवेत गोळीबार करणे (D) पाण्यात तेल घालणे

10. खालीलपैकी शुद्धलेखनाच्या नियमांनुसार बरोबर असलेला शब्द ओळखा.

(A) परिशिष्ठ (B) परिक्षा (C) किर्ती (D) निर्मिती

11. 'आम्ही काल चित्रपट पाहिला.' या वाक्यातील प्रयोग ओळखा.

(A) कर्तरी प्रयोग (B) कर्मणी प्रयोग (C) भावे प्रयोग (D) संकर प्रयोग

12. मराठी भाषा शिकवण्यासाठी सर्वोत्तम पद्धत कोणती आहे?

(A) व्याकरण-भाषांतर पद्धत (B) पाठ्यपुस्तक पद्धत (C) संवादात्मक आणि नैसर्गिक पद्धत (D) केवळ पाठांतर पद्धत

इंग्रजी भाषा (English Language)

13. Choose the correct synonym for the word **'Diligent'**:

(A) Careless (B) Industrious (C) Lazy (D) Passive

14. Fill in the blank with the appropriate preposition: 'She is confident **\_\_\_\_** success.'

(A) in (B) on (C) of (D) at

15. Change the voice: **'The students are writing a test.'**

(A) A test is written by the students. (B) A test is being written by the students. (C) A test was written by the students. (D) The students have written a test.

16. Identify the part of speech of the underlined word: 'She sings **beautifully**.'

(A) Adjective (B) Adverb (C) Noun (D) Verb

17. Choose the sentence with the correct usage of the article:

(A) He is a honest man. (B) She bought an uniform. (C) We saw a one-eyed man. (D) This is the universal truth.

18. The Direct Method of English teaching emphasizes:

(A) Translation from mother tongue (B) Memorizing grammatical rules (C) Oral practice and communication in the target language (D) Extensive use of the dictionary

गणित (Mathematics)

19. एका आयताची लांबी $10$ सेमी आणि रुंदी $5$ सेमी आहे, तर त्याची परिमिती (Perimeter) किती असेल?

(A) $50$ चौ. सेमी (B) $30$ सेमी (C) $15$ सेमी (D) $20$ सेमी

20. $15$, $20$ आणि $25$ चा ल.सा.वि. (LCM) किती आहे?

(A) $5$ (B) $100$ (C) $300$ (D) $150$

21. एका दुकानदाराने $500$ रुपयांना एक वस्तू खरेदी केली आणि $600$ रुपयांना विकली, तर त्याला किती टक्के नफा (Profit Percentage) झाला?

(A) $10 \%$ (B) $15 \%$ (C) $20 \%$ (D) $25 \%$

22. एका वर्गातील $10$ विद्यार्थ्यांचे सरासरी वजन $30$ किलो आहे. जर शिक्षकाचे वजन मिळवले, तर सरासरी वजन $31$ किलो होते. शिक्षकाचे वजन किती आहे?

(A) $40$ किलो (B) $41$ किलो (C) $35$ किलो (D) $51$ किलो

23. $500$ च्या स्थानिक किंमत (Place Value) आणि दर्शनी किंमत (Face Value) मध्ये काय फरक आहे?

(A) $0$ (B) $495$ (C) $450$ (D) $500$

24. एका त्रिकोणाचा कोन $70^{\circ}$ आणि $40^{\circ}$ असल्यास, तिसऱ्या कोनाचे माप किती असेल?

(A) $60^{\circ}$ (B) $70^{\circ}$ (C) $90^{\circ}$ (D) $80^{\circ}$

पर्यावरण अभ्यास (EVS)

25. जागतिक पर्यावरण दिन (World Environment Day) कधी साजरा केला जातो?

(A) २२ एप्रिल (B) ५ जून (C) १० डिसेंबर (D) ३० जानेवारी

26. 'हरितगृह वायू' (Greenhouse Gases) मध्ये खालीलपैकी कशाचा समावेश होत नाही?

(A) कार्बन डायऑक्साइड (B) मिथेन (C) ऑक्सिजन (D) नायट्रस ऑक्साइड

27. 'जैविक' (Biotic) आणि 'अजैविक' (Abiotic) घटक हे कोणत्या पर्यावरणाचे भाग आहेत?

(A) कृत्रिम पर्यावरण (Artificial Environment) (B) सामाजिक पर्यावरण (Social Environment) (C) नैसर्गिक पर्यावरण (Natural Environment) (D) राजकीय पर्यावरण (Political Environment)

28. महाराष्ट्रातील कोणता जिल्हा 'ताडोबा राष्ट्रीय उद्याना'साठी (Tadoba National Park) प्रसिद्ध आहे?

(A) पुणे (B) चंद्रपूर (C) नाशिक (D) कोल्हापूर

29. ओझोनचा थर (Ozone Layer) पृथ्वीच्या वातावरणाच्या कोणत्या स्तरामध्ये आढळतो?

(A) ट्रोपोस्फियर (Troposphere) (B) स्ट्रॅटोस्फियर (Stratosphere) (C) मेसोस्फियर (Mesosphere) (D) थर्मोस्फियर (Thermosphere)

30. EVS अध्यापनात 'खेळ पद्धत' (Play-way Method) वापरण्याचा मुख्य फायदा काय आहे?

(A) अभ्यासक्रम लवकर पूर्ण होतो (B) विद्यार्थ्यांवर शिस्त लादता येते (C) विद्यार्थी सक्रियपणे आणि आनंदाने शिकतात (D) फक्त शिक्षकांचा वेळ वाचतो