TET पेपर 1 सराव प्रश्नमंजुषा (संच 5: 30 प्रश्न)

शिक्षक TET पेपर 1 परीक्षा: 30 महत्त्वपूर्ण प्रश्नांचा सराव संच - भाग 5 (Q. 121 ते 150)

प्रत्येक प्रश्नाचे उत्तर निवडा आणि योग्य स्पष्टीकरण पाहण्यासाठी 'उत्तर तपासा' बटणावर क्लिक करा.

---

बाल विकास आणि अध्यापनशास्त्र (CDP)

121. कोहलबर्गच्या (Kohlberg) नैतिक विकासाच्या सिद्धांतानुसार, 'चांगला मुलगा/चांगली मुलगी अभिमुखता' (Good Boy-Good Girl Orientation) कोणत्या स्तरावर येते?

(A) पूर्व-पारंपरिक स्तर (Pre-Conventional Level) (B) पारंपरिक स्तर (Conventional Level) (C) उत्तर-पारंपरिक स्तर (Post-Conventional Level) (D) मूर्त क्रियात्मक स्तर

122. 'समावेशित शिक्षण' (Inclusive Education) म्हणजे काय?

(A) फक्त विशेष गरजा असलेल्या मुलांसाठी स्वतंत्र शाळा (B) सामान्य मुलांसोबत विशेष गरजा असलेल्या मुलांना एकत्र शिकवणे (C) फक्त हुशार मुलांना शिकवणे (D) फक्त गरीब मुलांना मोफत शिक्षण देणे

123. व्यक्ती-व्यक्तींमध्ये आढळणाऱ्या फरकाचे (Individual Differences) मुख्य कारण काय आहे?

(A) केवळ अनुवांशिकता (Heredity) (B) केवळ पर्यावरण (Environment) (C) अनुवांशिकता आणि पर्यावरण यांचा आंतरक्रिया (D) फक्त आहार

124. 'पोर्टफोलिओ' (Portfolio) चा वापर विद्यार्थ्यांचे मूल्यमापन करण्यासाठी कशा प्रकारे उपयुक्त आहे?

(A) पोर्टफोलिओ फक्त विद्यार्थ्यांचे लेखी गुण दर्शवतो. (B) विद्यार्थ्यांच्या विशिष्ट वेळेतील प्रगती आणि क्षमतांचा मागोवा घेण्यासाठी (C) शिक्षकांचे काम वाढवण्यासाठी (D) फक्त शाळेतील शिस्त तपासण्यासाठी

125. 'समस्या सोडवण्याची' (Problem-Solving) क्षमता विकसित करण्यासाठी शिक्षकाने कोणते काम दिले पाहिजे?

(A) पाठांतरावर आधारित प्रश्न (B) निश्चित उत्तर असलेले सोपे प्रश्न (C) मुक्त-समाप्ती असलेले (Open-ended) आणि विचार करण्यास प्रवृत्त करणारे प्रश्न (D) फक्त शाळेच्या नियमांविषयी माहिती

126. प्राथमिक स्तरावर बालकांच्या विकासात 'खेळाची' (Play) भूमिका कोणती आहे?

(A) खेळ केवळ वेळ वाया घालवतो. (B) हे शारीरिक, सामाजिक, भावनिक आणि संज्ञानात्मक विकासासाठी आवश्यक आहे. (D) खेळ फक्त शारीरिक शक्ती वाढवतो. (D) खेळामुळे विद्यार्थ्यांमध्ये भांडणे वाढतात.

मराठी भाषा

127. 'भीक नको पण कुत्रा आवर.' या वाक्याचा योग्य प्रकार ओळखा.

(A) मनोगत (B) वाक्प्रचार (C) म्हण (Proverb) (D) सामान्य वाक्य

128. 'चंद्रोदय' या शब्दाचा योग्य संधी (Sandhi) विग्रह करा.

(A) चंद्रा + उदय (B) चंद्र + उदय (C) चंद + रोदय (D) चंद + उदय

129. 'केवढा सुंदर देखावा आहे हा!' या उद्गारार्थी वाक्याचे (Exclamatory) विधानार्थी वाक्यात (Assertive) रूपांतर करा.

(A) काय हा देखावा आहे? (B) हा देखावा खूप सुंदर आहे. (C) हा देखावा सुंदर नाही. (D) देखावा सुंदर आहे काय?

130. 'मी रोज अभ्यास करतो.' या वाक्यातील 'मी' हे कोणते सर्वनाम आहे?

(A) दर्शक सर्वनाम (B) पुरुषवाचक सर्वनाम (प्रथम पुरुषी) (C) संबंधी सर्वनाम (D) प्रश्नार्थक सर्वनाम

131. शब्दांच्या शेवटी जोडल्या जाणाऱ्या आणि अर्थ बदलणाऱ्या घटकाला काय म्हणतात?

(A) उपसर्ग (Prefix) (B) प्रत्यय (Suffix) (C) संधी (D) सिद्ध शब्द

132. 'बोली भाषा' (Dialect) शिकवताना शिक्षकाने कशावर भर दिला पाहिजे?

(A) बोलीभाषेचा वापर शाळेत पूर्णपणे टाळावा. (B) ती प्रमाणित भाषेपेक्षा (Standard Language) निकृष्ट आहे हे दाखवावे. (C) मुलांच्या भाषिक विविधतेचा आदर करून तिला शिकण्यात साधन (Resource) म्हणून वापरावे. (D) फक्त व्याकरणाच्या नियमांवर लक्ष केंद्रित करावे.

इंग्रजी भाषा (English Language)

133. Change into Indirect Speech: **He said, 'I saw a tiger yesterday.'**

(A) He said that he saw a tiger yesterday. (B) He said that he had seen a tiger the day before. (C) He said that I saw a tiger the day before. (D) He said he will see a tiger today.

134. Identify the **Adjective Phrase** in the sentence: **'The woman with the red hat is my neighbour.'**

(A) is my neighbour (B) The woman (C) with the red hat (D) The woman with the red hat

135. Fill in the blank with the correct Modal Auxiliary: 'You **\_\_\_\_** respect your elders.' (Showing strong duty/obligation)

(A) can (B) may (C) ought to (D) might

136. Which pair represents **Homophones**?

(A) Good, Bad (B) Flower, Flour (C) Tall, Short (D) Quiet, Loud

137. The objective of teaching **Poetry** should be:

(A) To learn only the grammar used in the poem (B) To develop appreciation and enjoyment of the poem (C) To encourage rote memorization of lines (D) To write a long summary of the poem

138. Which type of material is essential for **Remedial Teaching** in English?

(A) Advanced literary novels (B) Material tailored to address specific learning gaps (C) Textbooks used by gifted students (D) Highly complex grammar exercises

गणित (Mathematics)

139. $12, 18$ आणि $24$ या संख्यांचा लघुत्तम सामायिक विभाजक (LCM) किती आहे?

(A) $6$ (B) $36$ (C) $72$ (D) $144$

140. $10 \times (5 + 3) - 2$ चे मूल्य किती आहे? (BODMAS नियम वापरा)

(A) $78$ (B) $58$ (C) $80$ (D) $38$

141. $\frac{1}{4} + \frac{1}{8}$ या अपूर्णांकांची बेरीज किती आहे?

(A) $\frac{1}{6}$ (B) $\frac{2}{12}$ (C) $\frac{3}{8}$ (D) $\frac{2}{8}$

142. जर एका पेटीत $15$ नारंगी आणि $20$ सफरचंद असतील, तर नारंगी आणि सफरचंद यांचे गुणोत्तर (Ratio) किती आहे?

(A) $3:4$ (B) $4:3$ (C) $1:2$ (D) $15:20$

143. $5$ किलो $(kg)$ म्हणजे किती ग्रॅम $(g)$?

(A) $50$ ग्रॅम (B) $500$ ग्रॅम (C) $5000$ ग्रॅम (D) $50000$ ग्रॅम

144. कोणत्याही संख्येला $1$ ने गुणल्यास उत्तर काय येते?

(A) $0$ (B) $1$ (C) तीच संख्या (The number itself) (D) संख्येचा वर्ग

पर्यावरण अभ्यास (EVS)

145. खालीलपैकी कोणता वायू 'हरितगृह वायू' (Greenhouse Gas) नाही?

(A) कार्बन डायऑक्साइड ($\text{CO}_2$) (B) मिथेन ($\text{CH}_4$) (C) ऑक्सिजन ($\text{O}_2$) (D) नायट्रस ऑक्साइड ($\text{N}_2\text{O}$)

146. 'जास्त डेसिबल' (High Decibel) आवाजामुळे कोणते प्रदूषण होते?

(A) जल प्रदूषण (B) ध्वनी प्रदूषण (Noise Pollution) (C) हवा प्रदूषण (D) भू प्रदूषण

147. मानवी शरीरासाठी प्रथिनांचा (Protein) मुख्य स्रोत खालीलपैकी कोणता आहे?

(A) साखर आणि मध (B) डाळी (Pulses) आणि मांस (C) बटाटे आणि रताळे (D) लोणी आणि तेल

148. भारताचे 'राष्ट्रीय फूल' (National Flower) कोणते आहे?

(A) गुलाब (Rose) (B) सूर्यफूल (Sunflower) (C) कमळ (Lotus) (D) जाई (Jasmine)

149. EVS मध्ये 'नकाशा' (Map) शिकवण्याचे मुख्य शैक्षणिक महत्त्व काय आहे?

(A) विद्यार्थ्यांचे चित्रकला कौशल्य सुधारणे (B) दिशा, स्थान आणि अंतर समजून घेण्याचे कौशल्य विकसित करणे (C) फक्त राज्यांची नावे लक्षात ठेवणे (D) वर्गातील वेळ कमी करणे

150. '3R' सिद्धांतामधील (Reduce, Reuse, Recycle) 'Recycle' (पुनर्वापर) चा अर्थ काय आहे?

(A) उत्पादनांची खरेदी कमी करणे (B) जुन्या वस्तूंचा पुन्हा वापर करणे (C) जुन्या वस्तूंचे प्रक्रिया करून नवीन उत्पादने बनवणे (D) नवीन वस्तू विकत घेणे